Inspiratie uit Nederland, Nederlands-Indië en Indonesië
CODA Museum: 09.11.2014 t/m 25.01.2015
ACEC: 17.12.2014 t/m 25.01.2015
Indisch DNA heeft zijn oorsprong in voormalig Nederlands-Indië; het land dat sinds de onafhankelijkheid van 1949 bekend staat als Republik Indonesia. Voor velen roept dit land beelden op van een indrukwekkende natuur, sawa’s, oosterse mystiek, batikkunst, sprookjesachtige wajang, eeuwenoude dansrituelen en Indische literatuur.
Maar het rijke culturele erfgoed van de Republik Indonesia omvat meer dan alleen deze associaties.Hoe gaan Indische Nederlanders tegenwoordig om met het rijke culturele erfgoed van het voormalig Nederlands-Indië en het huidige Indonesië? In welke mate beïnvloedt hun achtergrond het werk en de beeldtaal van hedendaagse kunstenaars? Speelt de huidige multiculturele westerse samenleving hierbij een rol?
CODA presenteert in samenwerking met de Stichting Indisch Erfgoed en ACEC mogelijke antwoorden op deze vragen. Deze duo-tentoonstelling is zowel te zien in CODA Museum als in ACEC. Frans Leidelmeijer, auteur en kunst- en antiekexpert, verleende zijn medewerking aan dit initiatief.
Deelnemende kunstenaars in ACEC
Ben Manusama
Titel: Sahar/Zeeuws meisje
Sahar is illegaal in Nederland. Gevlucht voor extremisme. Manusama heeft haar ‘Zeeuwsvmeisje’ genoemd naar haar woonomgeving en haar hoofddoek vervangen
voor een oud Zeeuws boerenmeidenkapje. Kijk naar het doek en het doek zegt: vertel mij het verhaal van mijn hart.
Edith Bons
Titel: Bibit
Edith Bons heeft binnen haar oeuvre een zoektocht ondernomen naar identiteit. Vanuit een persoonlijke drive waarin haar vader- en moederland een grote rol spelen, heeft zij zichzelf een positie verworven dat zich bevindt in het grijze gebied tussen het wit en het zwart. (Het poleng-motief); zij eigent zich het beste uit twee culturen toe.
De kunst van Edith Bons is opgebouwd uit een veelheid van technieken en materialen. Omdat identiteit vaak verborgen zit in de volkscultuur, is de vormentaal die zij gebruik van een etnografische oorsprong. Ook past zij elementen toe uit de natuur. Zij heeft een zeer persoonlijke zeggingskracht ontwikkeld die tegelijkertijd individueel als archetypisch is.
De iconografie uit haar moederland heeft de voorkeur. Door haar liefde voor de vruchtbaarheidsgodin Dewi Sri uit de Javaanse mythologie, is ook recentelijk rijst in haar oeuvre gekomen. (Dewi Sri is tevens de godin van de rijst). Zij past deze toe in haar (video)installaties, wandobjecten, beelden en schilderijen c.q. foto’s in de gemengde techniek. www.edithbons.nl
Max Kisman
Titel: Symmetrie van het leven
Max Kisman (Doetinchem, 1953) is grafisch ontwerper, illustrator en letterontwerper met een internationaal gerespecteerde praktijk. In de jaren 80 was hij een pionier in de toepassing van digitale technologie in grafisch ontwerpen.
Zijn ontwerpen en beelden voor o.a. tijdschrift Vinyl, Paradiso en VPRO TV zijn de basis voor zijn huidige “Complexity of Simplicity” benadering in zijn beeldtaal. Na acht jaar in San Francisco gewoond en gewerkt te hebben, is Kisman sinds 2006 in weer Amsterdam werkzaam voor o.a. het Centraal Museum Utrecht, de Volkskrant, Het Financiële Dagblad, VPRO Televisie, Platform 31 (Stedenbouw en Ruimtelijke Ordening), Schiphol Parking, Post NL en Museum Overholland.
Zijn zienswijze en invloed wordt internationaal door vakgenoten gezien en gewaardeerd, zijn werk is wereldwijd gepubliceerd in tijdschriften en vakboeken en hij geeft jaarlijks lezingen en workshops in binnen- en buitenland. Kisman is lid van BNO (Beroeps Vereniging Nederlandse Ontwerpers) en AGI (Alliance Graphique Internationale). www.kismanstudio.nl
Louis Nagelkerke
Werkt sinds 1980 als een professionele kunstenaar. Louis is een veelzijdig kunstenaar en nooit zonder inspiratie of nieuwe ideeen.
Beweging , schoonheid en mystiek zijn kenmerkend voor zijn kunstwerken.
Hij is vooral geïnspireerd door het leven in de Indonesische archipelen is gefacineerd door het mysterie van zijn bewoners, zowel mens als dier van het mooie eiland bali.
Mensen uit het Theater zijn ook vaak zijn modellen.
De onderwerpen voor zijn werk zijn zo gevarieerd en rijk als het leven zelf. Maar altijd terugkerend is zijn liefde voor de Oosterse cultuurreligie, muziek en dans.
Louis nagelkerke is vooral bekend van zijn realistische weergaven van mensen. Het mooie in de mens en dier naar boven halen . dat is het Credo van de kunstenaar die met zijn schilderijen de wereld mooier wil maken. Hij is in staat de essentie van het beeld in houding en sfeer trefzekerk te schilderen.
Meer informatie kunt u vinden op www.louisnagelkerke.nl
Natalie Ypma
Uitgangspunt in Natalie ‘s werk is een innerlijke tweestrijd. Door vreemde taferelen en erotische tendensen maakt zij de toeschouwer tot voyeur. Daarbinnen hanteert ze een eigenzinnige symboliek, beïnvloed door haar Indische afkomst.
Voor Indisch DNA maakte Natalie ‘Bird of Paradise’, een portret van haar moeder. Het schilderij toont verleiding, geluk, verwarring, drang naar vrijheid. Daarnaast exposeert ACEC het erotisch geladen zelfportret ‘Sensual gathering with kelengkeng-fruit during a Balinese sunset’.
Fotografie
Natalie fotografeerde Indische Rocksterren Andy Tielman en Dinand Woesthoff bij Tielman thuis. Ze koos bewust voor natuurlijk licht en geen opsmuk om de kwetsbaarheid van het moment te laten zien.
Cora Samethini
Malang, mijn geboortestad (1942), ligt tussen de vulkanen Semeru, Butak, Kelut, Welirang, Arjuna, Bromo. Ik heb die omgeving zeker in mijn vroege jeugd gevoeld, maar zonder woordbeelden, evenmin van wat dan ook uit mijn eerste vier levensjaren in Japanse kampen. Dat blijkt al uit vroege tekeningen en huidige stenen beelden. Soms een tikje verdeeld, in ieder geval geklemd.
Mijn beelden – steen, brons – staan dicht bij vulkanen, met hun golvende, plooiende uitlopers. Maar ook bij de warme plooien van mijn slaapsarong en lichaamsplooien: eerst stijgt de blik, dan trekt de diepte je aan en daar kom je tot rust.
Rust en lichtpunten die zijn als je in het diepe bent gegooid belangrijk. Mijn aankomst hier in Nederland was een pijnlijke buiklanding op plat landschap, andere vormen, regels. De glazen installatie Tijd van Stilte zoekt naar stille troost. Ook naar troost na het afscheid van vader-land Indonesië en de migratie naar moeder-land Nederland.
Henk Mual
Het werk van Henk Mual (Malang 1932) voegt bij het westerse idioom zijn eigen confronterende rijke kleurenpalet en thematiek. Het getuigt van Molukse, Javaanse, westerse invloeden. Thema’s zijn terug te brengen naar wat hij rondom waar neemt als reactie op ingrijpende gebeurtenissen. In vorm en beweging blijft hij altijd op zoek naar ontmoeting met nu, toen en straks. Zijn composities zijn vaak verhalend met figuratieve en abstracte elementen.
In de loop der tijd verlegde hij het accent naar de meer emotionele verbeelding: een periode van inkeer, met accent op innerlijke zaken. De penseelbewegingen werden kleiner, de kwasten ook. Mysteriën worden zijn onderwerp, de onzichtbare werkelijkheid, de kracht die gegeven is door voorouders. Kleuren worden ingetogener en werken minder confronterend.
Het is het gevolg van niet aflatend onderzoek naar vorm, kleur en zeggingskracht dat tot op heden voortduurt.
Ready2Rumble
Mijn werk ik vaak geïnspireerd door fantasie dieren met een menselijk tintje, zo ook bij het werk voor Indisch DNA. Ik presenteer twee schilderijen met gestileerde dieren in kleurrijk tinten en daarnaast heb ik speciaal door Indisch DNA een sculptuur vervaardigd van hout gebaseerd op het oude volkssprookje Kantjil & de Tijger. Toen ik gevraagd werk om mee te doen aan deze expo had ik eindelijk een reden om iets Indisch te verwerken in mijn werk, iets wat niet zo vaak voor is gekomen tot nu toe. Indonesië heeft een rijke culturele traditie van folklore en oude sprookjes en ik laat me er graag door inspireren.
Ready2Rumbl (1981 Oss) is een illustrator en graffiti artiest wonend en werkend in Rotterdam. Zijn werkzaamheden bestaan uit het maken van commerciële illustraties afgewisseld met het maken van grote mural schilderingen, naast tekenen en schilderen maakt hij regelmatig van hout een sculptuur.
www.ready2rumbl.nl
Charles Hubert Jansen
Een van de werken die te zien zijn is ,is ontstaan n.a.v. een ontmoeting met Frans Leidelmeijer die ik ontmoette tijdens de herdenking van de bevrijding van Nederlands –Indië.
Ik heb natuurlijk veel naakten geschilderd op de academie maar de laatste jaren schilderde ik eigenlijk naakten met een ‘erotische’ Lading ( lees in erotiek : levens scheppend niet te verwarren met thanatisch = doodsbrengend ) , gebed in een exotische achtergrond.
Met het behandelen van bloemrijke achtergronden en batik referenties , verraad ik mijn Indische achtergrond.
De naakten die ik geschilderd heb zijn een verdroomde werkelijkheid van het innerlijk Indisch meisje.
Ik fantaseer dan hoe de moeder van mijn vader eruit heeft gezien waar geen foto’s van bekend zijn , of hoe ik er zelf uit zou zien als ik een Indisch meisje zou zijn.
Nou ja, het is eigenlijk een geschilderd verlangen naar een verloren paradijs….
Ik ben eigenlijk een alles tekenaar /schilder die geschoold is aan de k.a.b.K tussen 1980-1985
De naakten zijn letterlijke en figuurlijke aanleiding om een drie dimensionaal probleem om te zetten in lijn, kleur, kleurintentie, vorm en compositie… gelaagd opgebracht.
Esther Stasse
Esther Stasse is keramist
Shelly Lapré
Nederlands-Indie is het land van mijn ouders dat niet meer bestaat…
Verhalen, foto’s en spullen die mijn ouders meenamen van Indië naar Nederland in 1950, inspireren mij tot het maken van kunstwerken. Mijn werk symboliseert hoe mijn ouders leefden, wat zij hebben meegemaakt vóór, tijdens en na de oorlog.
Zoals de authentieke oude koffer van mijn moeder die ik bewerkt heb tot een kunstwerk van “Familieherinneringen van Nederlands-Indië”.
De Totems Rumah verbeelden het huis van mijn vader in Semarang aan de Jalan Barusari Satu nummer 9.
Op een oud batikkleed schilderde ik het portret van oma als “Ibu Njai Loro Kidul”. Zij heeft met kracht en daad de elektrische stoel overleeft van de Japanse Kempeitai. Ik heb haar goed gekend en voel me tot haar verbonden.
Ronald Meulman
Armando Ello
Project:
„Verborgen Identiteit”
Thema titel: TwijfelIndos
Het idee is geboren om met fotografie verborgen identiteit te laten zien als spel element voor het basis onderwijs. Waar komt je klasgenoot vandaan en kan je dat aan iemands uiterlijk zien?
Dit wilden we in twijfel brengen want de identiteit van de Indogeneratie is niet goed te zien. Hoe ze hun indische identiteit ervaren is daarom des te interessant om te kijken in hoeverre dat voor hen nog leeft. Het feit dat deze Indo’s zich lieten portretteren zegt in zekere mate hoe ze tot dit concept aangetrokken zijn.
De expositie heeft aandacht getrokken van veel Indische organisaties. Het formaat van de werken zijn bewust zo groot om Indische bescheidenheid achterwege te laten. een roep om je Identiteit te erkennen en te laten zien. Mijn specifieke verlichting is gekozen om details van het gezicht te laten zien en de ogen te accentueren.
Wat interessant is aan dit project is niet de vraag of iemand er indisch uitziet, maar of iemand zich Indisch voelt. Veel Indo’s twijfelen over hun identiteit.
Motivatie:
Al mijn projecten starten met waarom ik me met de Indische cultuur bezighoud. De 1ste generatie Indo’s zijn vaak de grootouders die herinneringen, trauma’s en ervaringen hebben die van de eerste hand verteld kan worden. Ik zie het als mijn missie om kinderen en kleinkinderen ervan te overtuigen hun (groot)ouders hen het verhaal te laten vertellen en te documenteren en welke vorm dan ook. Indisch cultuur is een werkwoord en leeft alleen op die manier voort als verhalen worden doorgegeven. Ik geloof dat elke Indo de cultuur voort kan zetten en ik geloof dat dat alleen kan in actieve manier, omdat ze erkenning nodig hebben van ons als kleinkinderen en omdat we onze dankbaarheid verplicht zijn naar onze grootouders die als hoofd reden naar Nederland zijn vertrokken om het goed te hebben voor de toekomstige kinderen.